BİREYSEL EMEKLİLİK NEDİR ?

Bireysel Emeklilik Sistemi hakkında aşağıdaki bilgiler egm.org.tr adresinde alınmıştır. İnternette "bireysel emeklilik nedir" diye yazdığınızda genelde bankaların ve sigorta şirketlerinin sayfaları çıkar ve çok fazla ayrıntı bulamazsınız. BES hakkında bilmek istedikleriniz, aklınıza takılan soruların cevaplarını aşağıda bulacağınızdan eminim yine de cevaplarını bulamadığınız sorularınızı memnuniyetle cevaplamak isterim. 

"Bireysel Emeklilik Sistemi Nedir
Bireysel emeklilik sistemi, mevcut olan sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarak kurulmuştur. Temel amacı, bireylerin çalışma hayatı boyunca yaptıkları düzenli tasarrufların yatırıma yönlendirilmesini sağlayarak, oluşacak birikimlerle, tasarruf yaptıkları dönemde içinde sahip oldukları refah seviyesinin emeklilik döneminde de devam etmesini sağlamaktır. Bireysel emeklilik Sistemi gönüllü katılım esasına dayanmaktadır.

Sistem Ne Zaman Başladı?
Bireysel Emeklilik Sistemi Kanunu 28 Mart 2001 tarihinde kabul edilmiş, 7 Nisan 2001 tarih ve 24366 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Kanun, yayımı tarihinden 6 ay sonra 7 Ekim 2001 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 27 Ekim 2003 tarihinde ilk emeklilik planlarının tasdiki ile emeklilik şirketleri faaliyete başlamıştır. Yani 27 Ekiim 2001 tarihinden önce yapılan birikim poliçelerinin BES ile alakası yoktur.

Bireysel emeklilik sisteminin amacı nedir?

• Bireylerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik döneminde ek bir gelir sağlanarak refah düzeylerinin yükseltmek,

• Ekonomiye uzun vadeli kaynak yaratmak,

• İstihdamı artırmak,

• Ekonomik kalkınmaya katkıda bulunmak

Bireysel emeklilik sistemine katılım zorunlu mu?Hayır. Sistem gönüllü katılım esasına dayalı bir sistemdir.

Sisteme katılabilmek için Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı olmak ya da çalışıyor olmak gerekli mi?
Fiil ehliyetine sahip herkes Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı olsa da, olmasa da sisteme dahil olabilir.

Bireysel Emeklilik Sistemi, Sosyal Güvenlik Kurumundaki gibi sağlık vb. hizmetler de sunuyor mu?
Bireysel Emeklilik Sistemi; katkı paylarının/ tasarrufların toplanması, değerlendirilmesi ve kişiye toplu para ya da maaş ödenmesi esasına dayanmaktadır. Bu sistem, Sosyal Güvenlik Kurumunda mevcut olan sağlık hizmetleri veya diğer hizmetleri sunmamaktadır.

Bireysel Emeklilik Sistemine katıldıktan sonra sosyal güvenlik sistemindeki haklarım geçerliliğini kaybeder mi?
Hayır. Sosyal güvenlik kurumundan kaynaklanan haklar devam edecektir. Bu arada bireysel emeklilik sistemine katkı payı ödeyerek ikinci bir emeklilik geliri elde etmek mümkündür.

Bireysel emeklilik sistemine girdiğimde halen prim ödediğim Sosyal Güvenlik Kurumundan çıkmalı mıyım?
Bireysel emeklilik sistemine giren katılımcının Sosyal Güvenlik Kurumundan çıkması söz konusu değildir. Bireysel emeklilik sistemi, zorunlu sosyal güvenlik sisteminin alternatifi değil, tamamlayıcısıdır.

Sosyal Güvenlik Kurumundaki emeklilik haklarımı bireysel emeklilik hesabıma aktarabilir miyim?Katılımcıların bireysel emeklilik sisteminde geçirdikleri süreyle, sosyal güvenlik sisteminde geçirdiği sürenin ilişkisi bulunmamaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumundaki emeklilik hakları, bireysel emeklilik hesabına aktarılamaz.

Bireysel emeklilik sistemi güvenli midir?
Şirketlerin emeklilik faaliyetleri Hazine Müsteşarlığı’nın, şirketin fonlarına, portföy yöneticilerine ve saklayıcılara ilişkin hesap ve işlemleri Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) denetimine tabidir. Şirketin yılsonu mali tabloları bağımsız denetim kuruluşları tarafından denetlenirken fonların hesap ve işlemleri ayrıca yılda en az bir defa bağımsız dış denetime tabidir.Bireysel Emeklilik Sistemi'nin güvenli ve etkin biçimde işletilmesini sağlamak, katılımcıların hak ve menfaatlerini korumak amacıyla emeklilik şirketlerinin faaliyetleri Hazine Müsteşarlığı'nın günlük gözetim ve denetimine tabidir. Hazine Müsteşarlığı bu görevin yürütülmesini teminen Emeklilik Gözetim Merkezini görevlendirmiştir.

Birikimlerim güvencede mi? Emeklilik şirketi finansal sıkıntıya düşerse ne olur?
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde ödenen katkı paylarıyla alınan emeklilik yatırım fonu varlıkları Takasbank'ta saklanmaktadır. Emeklilik şirketi varlıkları ile emeklilik yatırım fonu varlıkları ayrıdır. 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu 17. maddesi uyarınca “Fon malvarlığı rehnedilemez, portföye ilişkin olarak yapılan işlemler haricinde teminat gösterilemez, üçüncü şahıslar tarafından haczettirilemez ve iflas masasına dahil edilemez.”

Bireysel Emeklilik Sisteminde vefat teminatı var mıdır?
Hayır, Bireysel Emeklilik Sisteminde vefat teminatı bulunmamaktadır. Ancak katılımcının sözleşme süresi içinde vefat etmesi durumunda, birikimleri ve devlet katkısı ve getirilerinin tümü, varsa emeklilik sözleşmesinde belirtilen lehdarlara ya da kanuni varislerine ödenir.

Kısa vadeli birikim yapmak istiyorum, emeklilik sistemine girmem avantajlı olur mu?
Bireysel Emeklilik Sistemi, uzun vadeli bir yatırım ve tasarruf sistemidir. 29 Ağustos 2012 tarihinden itibaren stopaj kesintisi getiri üzerinden yapılsa da, sistemden erken ayrılma durumunda, emeklilik hakkı kazanarak ayrılma durumuyla karşılaştırıldığında daha yüksek oranda stopaj kesintisi uygulanmaktadır. Bununla birlikte, devlet katkı sistemi dahilinde, katılımcıların hesaplarına aktarılacak devlet katkısı ve getirisinin tamamına hak kazanmak, vefat ve maluliyet durumları dışında ancak emeklilik hakkı kazanmakla mümkün olabilecektir.Ayrıca sözleşme kapsamında öngörülmüşse, 10 yıldan önce sistemden ayrılma durumunda katılımcının birikimlerinden giriş aidatının ertelenmiş bölümü indirilebilecektir.

Bireysel Emeklilik Sisteminde ne gibi risklerle karşı karşıya kalabilirim?
Bireysel Emeklilik Sistemine yatırılan katkı payları katılımcıların tercih ettiği emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilmektedir. Bu fonlar türlerine göre; hisse senedi, devlet tahvili, kıymetli madenler vb. içermektedir. Tercih edilen fonların içerdikleri varlıkların kazanç ya da kayıpları katılımcıların birikimlerini belirlemektedir. Örneğin, hisse senedi ağırlıklı bir emeklilik fonuna yatırım yapılması ve borsanın değer kaybetmesi durumunda, katılımcıların fonları da portföylerinde yer alan hisse senetlerine bağlı olarak değer kaybedebilir. Bu da katılımcıların birikimlerine yansır. Ancak alınacak riski belirlemek her zaman katılımcıların elindedir. Katılımcılar güvenli yatırım için daha az getiriye razı olup daha az risk içeren fonlara ağırlık verebilir veya daha fazla risk alarak daha fazla getiri sağlama ihtimali olan fonları seçebilir. Ayrıca katılımcılar fon dağılımı değişikliği hakkını kullanarak birikimlerinin dahil olduğu fonları değiştirebilirler.

Bireysel emeklilik sözleşmesi nedir?
Bireysel emeklilik hesabı açılması, hesaba katkı payı ödenmesi, ödenen katkı paylarının tercih edilen fonlarda yatırıma yönlendirilmesi ve hesapta biriken paraların hak sahiplerine ödenmesine ilişkin esas ve usuller ile tarafların bu kapsamdaki diğer hak ve yükümlülüklerini düzenleyen bir sözleşmedir.

Kaç tür emeklilik sözleşmesi vardır? Sözleşmenin tarafları kimlerdir?
Emeklilik sözleşmesi bireysel veya grup emeklilik sözleşmesi olarak yapılabilir. Grup emeklilik sözleşmesi, gruba bağlı bireysel veya işveren grup emeklilik sözleşmesi olarak düzenlenir.Bireysel emeklilik sözleşmesi: Bireysel emeklilik planına bağlı olarak şirket ile katılımcının taraf olarak yer aldığı bir sözleşmedir.Gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi: Grup emeklilik planına bağlı olarak şirket ile katılımcının taraf olarak yer aldığı bir sözleşmedir.İşveren grup emeklilik sözleşmesi: Bir istihdam ilişkisine dayalı olarak veya katılımcı lehine bir sponsor kuruluş ile şirket arasında imzalanan ve katılımcı adına sponsor kuruluş tarafından katkı payı ödenen bir sözleşmedir.

Sözleşme almak için nereye başvurmam gerekiyor? 
Emeklilik şirketleri ile irtibata geçilerek lisanslı bir bireysel emeklilik aracısı ile yüz yüze görüşerek ya da çağrı merkezi ve WEB sitesi aracılığı ile sözleşme alınabilmektedir.

WEB sitesinden ya da çağrı merkezinden sözleşme satın alabilir miyim? 
Müsteşarlıkça uygun görülen emeklilik planları ve fonlar WEB sitesi ya da çağrı merkezi aracılığı ile satın alınabilmektedir. Bu sözleşmelerin yürürlüğe girebilmesi için katılımcıdan çağrı merkezi ya da elektronik imza aracılığı ile kendisine gerekli bilgilerin verildiği yönünde teyit alınması gerekmektedir.

Sözleşme düzenlenmesi aşamasında imzalayacağım belgeler neler? 
Katılımcı giriş bilgi formunu ve teklif formunu doldurarak imzalar. İmzalı formların birer örneği derhal katılımcıya verilir. WEB sitesi ya da çağrı merkezi aracılığı ile düzenlenen sözleşmelerde, gerekli bilgilerin verildiğini çağrı merkezi ya da elektronik imza aracılığı ile teyit alınır. Şirket onay işlemini müteakip 5 iş günü içinde giriş bilgi formunu ve teklif formunu katılımcı tarafından tercih edilen yöntemle gönderir. (e-posta, posta, faks)

Emeklilik sözleşmem ne zaman yürürlüğe girer?
Emeklilik sözleşmesi, emeklilik şirketi tarafından reddedilmediği sürece, varsa blokaj süresi tamamlandıktan sonra katkı payı olarak yapılan ilk ödemenin şirket hesaplarına nakden intikal ettiği tarihte yürürlüğe girer.

Sistemden emeklilik hakkını nasıl kazanabilirim?
Bireysel emeklilik sisteminde giriş tarihinden itibaren en az 10 yıl sistemde bulunmak ve 56 yaşını tamamlamak koşulu ile emekliliğe hak kazanılabilmektedir.

Emekli olmak için yapılacak sistemde geçirilen süre hesabında, sisteme giriş tarihi olarak kabul edilecek tarih hangisidir? 
Emeklilik sözleşmesinin yürürlük tarihi, katılımcının bireysel emeklilik sistemine giriş tarihi olarak kabul edilir. Katılımcının yürürlükte birden fazla sözleşmesi olması durumunda, en eski tarihli sözleşmesinin yürürlük tarihi sisteme giriş tarihi olarak alınır.

Birden fazla sözleşmem var. Eski olandan ayrılmak istiyorum. Emekliliğe hak kazanmamı etkiler mi? 
Evet, sonlandırılan sözleşmeden kaynaklanan sistemde geçirilen süre kaybedilir. Sisteme giriş tarihi, halen yürürlükte olan en eski sözleşmeye göre değiştirilir.

Sözleşme kapsamında yapılacak kesintiler hangi belgede yer alır?
Sözleşme kapsamında yapılan tüm kesintiler,katılımcı tarafından imzalanan ve bir örneği katılımcıya verilen teklif formunda yer alır.

Giriş bilgi formu nedir?
Bireysel emeklilik sisteminin işleyişine ilişkin önemli hususlar hakkında katılımcıya veya sponsor kuruluşa bilgi vermek için hazırlanan ve içeriği Müsteşarlıkça belirlenen bir formdur.

Çalışanlarımız adına katkı payı ödeyeceğimiz işveren grup emeklilik sözleşmesi yapmak istiyoruz. WEB sitesi ya da çağrı merkezi aracılığıyla alabilir miyiz?
Hayır. İşveren grup emeklilik sözleşmeleri mesafeli satış yoluyla düzenlenemez.

Bireysel emeklilik sisteminde birden fazla emeklilik sözleşmesi alma hakkım var mı?
Evet. Aynı şirkette ya da farklı şirketlerde birden fazla emeklilik sözleşmesi alma imkanı bulunmaktadır.

Kimleri lehdar olarak seçebilirim? 

Katılımcı istediği kişi / kişileri lehdar olarak tayin edebilmektedir. Lehdar / lehdarlar sözleşmede belirtilir. Lehdarın belirlenmemiş olması ve katılımcının vefatı halinde, birikimler katılımcının kanuni mirasçılarına ödenir.
Katılımcı istediği kişi / kişileri lehdar olarak tayin edebilmektedir. Lehdar / lehdarlar sözleşmede belirtilir. Lehdarın belirlenmemiş olması ve katılımcının vefatı halinde, birikimler katılımcının kanuni mirasçılarına ödenir.

Emeklilik sözleşmesi teklif formum emeklilik şirketi tarafından kabul edilmeyebilir mi? Reddedilirse kesinti yapılır mı?
Emeklilik sözleşmesi teklif formu, sözleşme yürürlüğe girmeden önce emeklilik şirketi tarafından reddedilebilir. Emeklilik sözleşmesi teklif formunun şirket tarafından red edilmesi halinde, verilen ödeme talimatları iptal ettirilir ve varsa yapılan tüm ödemeler hiçbir kesinti yapılmadan beş iş günü içinde ödeyene iade edilir.

Teklif formunu imzaladıktan sonra sözleşmeden cayabilir miyim? Şirkete cayma talebimi nasıl iletebilirim? Cayma halinde ödeme yapmışsam kesinti yapılır mı?
Katılımcı, teklif formunun imzalanmasından veya mesafeli satışlarda teklifin onaylanmasından sonra altmış gün içinde cayma hakkına sahiptir. Katılımcı cayma talebini çağrı merkezi, faks ya da posta aracılığıyla emeklilik şirketine bildirir. Cayma talebinin şirkete ulaşmasından sonra verilen ödeme talimatları iptal ettirilir ve yapılan tüm ödemeler, fon toplam gider kesintisi haricinde hiçbir kesinti yapılmadan, varsa yatırım gelirleriyle birlikte on iş günü içinde ödeyene iade edilir. Yürürlük tarihinden sonra yapılan cayma işlemlerinde, varsa getiri üzerinden stopaj kesintisi yapılır.

Sözleşmem bana ne zaman ulaşır?
Emeklilik şirketi, emeklilik sözleşmesini, sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on iş günü içinde katılımcının veya varsa sponsor kuruluşun tercihi doğrultusunda elektronik ortamda veya matbu halde katılımcıya ya da varsa sponsor kuruluşa gönderir.

Giriş aidatı tutarı ne kadardır?

Giriş aidatı olarak alınabilecek tutarın üst sınırı ve tahsilat şekli sözleşmenizin kuruluş tarihine göre değişir. 31 Aralık 2012 tarihinden sonra teklif formu imzalanan sözleşmeler Katılımcının, bireysel emeklilik sistemine ilk defa katılması sırasında veya işveren grup emeklilik sözleşmesi hariç bir şirkette akdettiği ilk sözleşmesi için giriş aidatı alınabilir. Giriş aidatı peşin ya da ertelenmiş olarak alınır. Giriş aidatının peşin olarak alınan kısmı, teklifin imzalandığı veya onaylandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücretin yüzde onunu aşamaz. Peşin olarak belirlenmiş bölümü taksitler halinde de alınabilir. Peşin ve ertelenmiş olarak alınan giriş aidatlarının toplamı teklifin imzalandığı veya onaylandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücretin;   - Sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren üç yıl içinde şirketten ayrılanlar için yüzde yetmiş beşini,   - Sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren üç yılını dolduran sözleşmelerden altı yıldan önce şirketten ayrılanlar için yüzde ellisini,   - Sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren altı yılını dolduran sözleşmelerden on yıldan önce şirketten ayrılanlar için yüzde yirmi beşini aşamaz.   - Emeklilik sözleşmesinin yürürlük tarihinden itibaren onuncu yılını dolduranlardan, vefat, maluliyet ya da emeklilik nedeniyle ayrılanlardan ertelenmiş giriş aidatı tahsil edilemez. 9 Ağustos 2008—31 Aralık 2012 arasında teklif formu imzalanan sözleşmeler Katılımcının, bireysel emeklilik sistemine ilk defa katılması sırasında veya yeni bir bireysel emeklilik hesabı açtırması halinde, teklif formunun imzalandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücretin yarısını aşmamak üzere giriş aidatı alınabilir. Giriş aidatı azami bir yıl için taksitlendirilebilir veya tahsilatı beş yılı aşmamak kaydıyla ertelenebilir. Katılımcının şirketten/sistemden ayrılması durumunda şirket, giriş aidatının ödenmemiş kısmını katılımcının bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinden indirebilir. Sistemin başından 9 Ağustos 2008 tarihine kadar kurulan sözleşmeler için giriş aidatı uygulaması: Katılımcının, bireysel emeklilik sistemine ilk kez katılması sırasında veya yeni bir bireysel emeklilik hesabı açtırması halinde katılımcı veya katılımcının nam ve hesabına hareket eden kişilerden indirim yapılan tarihte geçerli brüt asgari ücretin aylık tutarını aşmamak kaydıyla giriş aidatı alınabilir. Giriş aidatı, emeklilik sözleşmesi kuruluşu aşamasında azami bir yıllık süre içinde taksitler halinde de alınabilir ya da şirketten ayrılması halinde talepte bulunduğu tarihe kadar ertelenebilir. Sistemde bir adet sözleşmem var. Yeni bir sözleşme düzenlemem durumunda giriş aidatı alınabilir mi? Aynı şirkette yürürlükte olan bir bireysel ya da gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi bulunması halinde, yeni akdedilen sözleşme için giriş aidatı alınamaz. Ancak, bu katılımcının bu sözleşmeden cayması halinde aynı şirkette yürürlük tarihi en eski olan emeklilik sözleşmesinden bu kesintiye ilişkin hüküm bulunması halinde giriş aidatı alınması mümkündür. Başka bir şirkette sözleşme akdedilmesi ve ilgili şirkette yürürlükte olan bir bireysel ya da gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi bulunmaması halinde giriş aidatı alınabilir. Giriş aidatı ne zaman ve ne şekilde ödenir? Katılımcının, bireysel emeklilik sistemine ilk defa katılması sırasında veya işveren grup emeklilik sözleşmesi hariç bir şirkette akdettiği ilk sözleşmesi için giriş aidatı alınabilir Başka şirketten aktarım halinde giriş aidatı ödenmez. Giriş aidatı peşin, taksitli veya ertelenmiş olarak tahsil edilebilir. Giriş aidatı uygulama şekli teklif formu ve emeklilik sözleşmelerinde açıkça belirtilir. Ayrılma tarihine ertelenmiş giriş aidatının tahsilatı nasıl yapılır? Şirkete ayrıca ödeme mi yapmam gerekiyor? Katılımcının sistemden ayrılması veya başka şirkete aktarım talebinde bulunması durumunda varsa ertelenmiş giriş aidatı tutarı katılımcının birikimlerinden indirilebilir. Bu indirim, hesaptaki birikimlerin ana para kısmından yapılabilir. Anaparanın kesintiyi karşılamaya yetmediği durumlarda, bu kesinti katılımcıdan ayrıca tahsil edilebilir. Şirket, giriş aidatı dışında ne tür kesintiler yapabilir? Sisteme girerken sözleşmeye ilişkin kesintiler hakkında teklif formunda ve sözleşme yürürlüğe girdikten sonra gönderilen sözleşmede bilgilendirme bulunur. Yapılabilecek kesintiler ve azami tutarları şu şekildedir: Yönetim Gideri Kesintisi: Bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı payları üzerinden azami yüzde iki oranında yönetim gider kesintisi, Ara Verme Durumunda Yapılan Ek Yönetim Gideri Kesintisi: Vadesinde ödenmeyen katkı payının ödeme tarihini müteakip üç ay içinde, ilgili hesaba herhangi bir ödeme yapılmaması durumunda, ara verilen her tam ay için iki Türk Lirasını aşmayacak şekilde ek yönetim gideri kesintisi, Ara Verme Kesintisi: Bir yıldan fazla ödemeye ara verme durumunda, bireysel emeklilik hesabına ilişkin olarak emeklilik gözetim merkezine şirket tarafından ödenen sabit giderler, Fon Toplam Gideri Kesintisi: Fon işletim gideri kesintisi dahil fon grubu bazında aşağıdaki tabloda belirtilen fon toplam gideri kesinti oranları, Grup Emeklilik Yatırım Fonları Azami günlük fon toplam gider kesintisi oranı Azami yıllık fon toplam gider kesintisi oranı (%) Para Piyasası Fonları Likit Fon-Kamu Likit Fon-Özel Sektör Likit Fon-Karma vb. diğer fonlar Yüz binde üç 1,09 Kamu / Özel Sektör / Uluslararası Borçlanma Araçları Fonları/ Kıymetli Madenler/ Endeks Fonları Kamu Borçlanma Araçları Fonu Özel Sektör Borçlanma Araçları Fonu Karma Borçlanma Araçları Fonu Uluslararası Borçlanma Araçları Fonu Kıymetli Madenler Fonu Altın Fonu Endeks Fonu Dengeli Fon Vb. diğer fonlar Yüz binde beş virgül yirmibeş 1,91 Hisse / Diğer Fonlar Hisse Senedi Fonu Uluslararası Hisse Senedi Fonu Küçük Şirketler Hisse Senedi Fonu Yabancı Ülke Fonu Sektör Fonu Esnek Fon Karma Fon Uluslararası Karma Fon Fon Sepeti Fonu Vb. diğer fonlar Yüz binde altı virgül yirmibeş 2,28 Ödemem gereken asgari bir tutar var mı? Mevzuat kapsamında tanımlı bir asgari katkı payı uygulaması bulunmamaktadır. Bununla birlikte, dahil olunan plan kapsamında belirli bir tutarda katkı payı ödemesi öngörülebilir. Emekli olabilmek için ulaşmam gereken asgari bir birikim tutarı var mı? Hayır, sistemden emeklilik hakkını kazanabilmek için sistemde 10 yıl bulunmak ve 56 yaşını tamamlamak dışında bir koşul bulunmamaktadır. Ödenen katkı payları hemen yatırıma yönlendiriliyor mu? Ödenen katkı payları, şirket hesaplarına intikalini takip eden en geç ikinci iş gününde katılımcı veya varsa sponsor kuruluş tarafından belirlenen fonlar için gerekli talimatlar verilerek yatırıma yönlendirilmektedir. Katkı payı ödemesi yaparken sözleşme numarası ve kimlik numarası bildirmeyi unuttum. Şirket katkı payının bana ait olduğunu tespit edemezse, ödediğim tutar ne olur? Şirket hesaplarına intikal eden ancak kime ait olduğu tespit edilemeyen ödemeler, intikal tarihinden sonra iki iş günü içinde kaynağına iade edilir. Katkı payını kredi kartı ile ödeme durumunda, ilgili tutar ne zaman yatırıma yönlendiriliyor? Şirket, ilgili bankalar ile sözleşmesi kapsamında bir blokaj süresi tanımlayarak ödemelerin blokaj süresi sonunda katkı payı olarak şirket hesaplarına intikali koşulunu koyabilmektedir. Bu koşulun olması durumunda, ödenen katkı payı, ilgili blokaj süresi sonunda yatırıma yönlendirilmektedir. Şirketlerin blokaj süreleri, bankalarla yapmış oldukları sözleşmelere göre farklılık gösterebilmektedir. Düzenli katkı payı ödemeleri dışında ara ödemeler yapılması mümkün mü? Katılımcı, dilediği her zaman bireysel emeklilik hesabına düzenli katkı payı dışında da ödeme yapabilmektedir. Ödediğim katkı payları hangi yatırım araçlarında değerlendirilecek? Katılımcıların ödeyecekleri katkı payları emeklilik şirketlerinin kurmuş oldukları fonlarda değerlendirilecektir. Fon portföyüne alınabilecek para ve sermaye piyasası araçları şunlardır; Vadeli mevduat ve katılma hesabı, Borçlanma araçları, repo ve ters repo işlemleri ile ortaklık payları, Kıymetli madenler, kıymetli madenlere ve gayrimenkule dayalı varlıklar, Türev araç işlemleri ile varantlar, Takasbank para piyasası işlemleri, Yatırım fonu katılma payları, Borsalarda gerçekleştirilen türev araç işlemlerinin nakit teminatları ve primleri, Kira sertifikaları, Kurulca belirlenen diğer yatırım araçları. Herhangi bir fon tercihinde bulunmak istemiyorum. Şirketin benim adıma yatırım tercihini belirlemesi mümkün mü? Herhangi bir fon tercihinde bulunmayan katılımcılara plan kapsamında belirlenmiş standart fon sunulabilir. Standart fon olarak tanımlanan fon portföyünün; Asgari yüzde altmışı, Hazine Müsteşarlığınca (“Müsteşarlık”) ihraç edilen Türk Lirası cinsinden borçlanma araçlarında, gelir ortaklığı senetlerinde veya kira sertifikalarında, Azami yüzde kırkı, Türk Lirası cinsinden mevduatta, katılma hesabında, ters repoda, Takasbank para piyasası işlemlerinde, borsada işlem görmesi kaydıyla bankalar veya yatırım yapılabilir seviyede derecelendirme notuna sahip olan diğer ihraççılar tarafından ihraç edilen borçlanma araçlarında, Kurul kaydında bulunan kira sertifikalarında ya da İMKB 100 endeksindeki veya İMKB katılım endeksindeki hisse senetlerinde yatırıma yönlendirilir. Hisse senetlerinde değerlendirilecek tutar fon portföyünün yüzde otuzunu aşamaz. Ters repo ve Takasbank para piyasasında değerlendirilecek tutar fon portföyünün yüzde ikisini aşamaz. Müsteşarlıkça yapılanlar hariç, tek bir ihraççı tarafından ihraç edilen borçlanma araçlarına ve kira sertifikalarına fon portföyünün yüzde onundan fazlası yatırılamaz. Katkı payını benim adıma başkası yatırabilir mi? Evet. Katkı payını katılımcı adına katılımcı dışında birisi de ödeyebilir.. Katkı payı ödemeleri nasıl yapılabilir? Katkı payları sözleşmelerde belirtilen ödeme araçları ile yapılabilir. Banka şubesine verilen hesaptan otomatik ödeme talimatı, kredi kartı gibi araçlar sıklıkla kullanılmaktadır. Katkı paylarımın fon dağılım oranlarını değiştirebilir miyim? Bireysel emeklilik hesabındaki birikimin ve ödenen katkı paylarının fonlar arasındaki dağılım oranları veya tutarları, bir yılda azami altı kez değiştirilebilir. Katkı paylarımı veya giriş aidatımı bireysel emeklilik aracısı vasıtasıyla ödeyebilir miyim? Bireysel emeklilik aracılarının giriş aidatı ve katkı payı tahsil etme yetkileri bulunmamaktadır. Katkı payı tutarımı ya da ödeme dönemimi değiştirebilir miyim? Evet. Emeklilik sözleşmesi süresi içinde katkı payı tutarı ve ödeme dönemi değiştirilebilir. Katkı payı ödemelerine ara vermek mümkün müdür? Emeklilik sözleşmesine göre ödenmesi öngörülen katkı paylarının vadesinde ödenmesi esastır. Ancak, emeklilik sözleşmesi süresi içinde katkı payı ödenmesine ara verilebilir. Ara verme halinde herhangi bir kesinti yapılabilir mi? Vadesinde ödenmeyen katkı payının ödeme tarihini müteakip üç ay içinde, ilgili hesaba herhangi bir ödeme yapılmaması durumunda, ara verme süresi boyunca katılımcının birikiminden, ara verilen her tam ay için iki Türk Lirasını aşmayacak şekilde ek yönetim gideri kesintisi yapılabilir. Bir yıldan fazla ödemeye ara verme durumunda, emeklilik planında belirtilmek kaydıyla bireysel emeklilik hesabına ilişkin olarak emeklilik gözetim merkezine şirket tarafından ödenen sabit giderler, katılımcının birikiminden indirilebilir. Katkı payı ödemeye ara verilmesi halinde birikimler değerlenmeye devam eder mi? Katkı payı ödemeye ara verilmesi halinde de birikimler; katılımcının seçmiş olduğu emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilmeye devam eder. Sisteme katılmak için nereye başvurmak gerekir? Sisteme katılmak için emeklilik şirketlerinin yetkilendirdiği dağıtım kanallarına (acente, banka, bölge müdürlükleri vb.) veya emeklilik şirketlerine WEB sitesi ya da çağrı merkezi aracılığıyla ulaşarak başvurmak gerekir. Emeklilik planı nedir? Emeklilik planı, plan kapsamında katılımcıya sunulan fonlara, giriş aidatına, yönetim gider kesintilerine ve fon toplam gider kesintilerine dair bilgileri, bunlara ilişkin hesaplamaları ve emeklilik sözleşmesinin uygulanmasına dair diğer teknik esasları içerir. Emeklilik planları ile ilgili bilgilere nasıl ulaşabilirim? Emeklilik planlarıyla ilgili bilgilere, emeklilik şirketlerinin WEB sitelerinden, müşteri hizmetlerinden ve çağrı merkezlerinden ulaşılabilmektedir. Bireysel emeklilik sistemine katılırken emeklilik planımı nasıl seçebilirim? Plan tercihi yapılırken plan dahilindeki giriş aidatı tutarı ve ödeme şekli, uygulanan yönetim gideri kesintisi, ara verme durumunda uygulanacak kesintiler, plan kapsamında sunulan veya tercih edilen fonların performansları ve fon toplam gider kesintileri değerlendirilmelidir. Ayrıca katılımcılar plan dahilinde sunulan fonların kendi yatırım stratejisiyle uyuşup uyuşmadığını, emeklilik şirketinin standart hizmetler dışında plan kapsamında ek hizmetler sunup sunmadığını, kredi kartı ile ödeme yapılması durumunda emeklilik şirketinin kredi kartına uygulayacağı blokaj süresini öğrenmelidirler. Bireysel emeklilik sözleşmesindeki haklar kimler tarafından kullanılabilir? Bireysel emeklilik sözleşmesinde ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesinde sözleşmeden doğan haklar kural olarak katılımcı tarafından kullanılır. Bu sözleşmelerde, sistemden ayrılma ve emeklilik hakkı hariç diğer hakların katılımcı ad ve hesabına katkı payı ödeyen kişiler tarafından kullanılması kararlaştırılabilir. Emeklilik planımı değiştirebilir miyim? Katılımcı emeklilik planını bir yılda azami 4 kez değiştirebilmektedir. Bu yöndeki değişiklik talebi, emeklilik şirketine yazılı olarak veya şirketin çağrı merkezinden yahut şirketin İnternet sitesinde katılımcı adına oluşturulan güvenli sayfadan yapılır. Emeklilik şirketinin uygun görmesi halinde yeni emeklilik planına, plan değişiklik talebinin şirkete ulaşmasını müteakip on iş günü içinde geçiş yapılır ve yeni emeklilik sözleşmesi on iş günü içinde katılımcıya veya varsa sponsor kuruluşa, tercihleri doğrultusunda elektronik ortamda veya matbu halde gönderilir. Fon dağılımımı değiştirebilir miyim? Bireysel emeklilik hesabındaki birikimin ve ödenen katkı paylarının fonlar arasındaki dağılım oranları veya tutarları, bir yılda azami altı kez değiştirilebilir. Emeklilik şirketimi istediğim zaman değiştirebilir miyim? Yeni bir emeklilik sözleşmesi kurulması durumunda birikimin başka bir şirkete aktarılabilmesi için sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren en az iki yıl süreyle şirkette kalması gerekmektedir. Başka şirketten aktarımla kurulan sözleşmenin tekrar aktarılabilmesi için ise ilgili şirkette en az bir yıl kalması gerekmektedir. 01.01.2013 tarihinde önce teklif formu imzalanan sözleşmelerin aktarım yapabilmesi için ilgili şirkette bir yıl kalması yeterlidir. Başka şirkete aktarım işlemini gerçekleştirebilmek için ne yapmalıyım? Katılımcı aktarım talebini mevcut emeklilik şirketine iletir. Şirket, katılımcıya beş iş günü içinde hesap özetini, aktarım bilgi formunu ve aktarım talep formunu gönderir. Katılımcı, hesap özetiyle birlikte aktarım yapılacak şirkete başvurur. Aktarım yapılacak şirket, talebi uygun bulması halinde bir plan önerir ve planda öngörülen kesintilere ilişkin bilgi verir. Katılımcı, ilgili planı tercih etmesi durumunda, aktarım işlemi için düzenlenmiş teklif formunu doldurarak imzalar. Katılımcı imzaladığı aktarım talep formunu faks veya posta ile aktarım yapacak şirkete gönderir. Aktarım talep formunun şirkete ulaştığı tarihten itibaren on iş günü içinde birikim, devlet katkısı hesabına ilişkin tutarlarla birlikte yeni şirkete aktarılır. Aktarım işlemi sonrasında yeni sözleşmem ne zaman yürürlüğe girer? Aktarım yapılan şirketteki emeklilik sözleşmesi, birikimin aktarıldığı tarihte yürürlüğe girer. Aktarımla kurulan sözleşmem için de giriş aidatı öder miyim? Aktarımla kurulan yeni emeklilik sözleşmesi için giriş aidatı alınmaz. Aktarım sonrası sisteme giriş tarihim değişir mi? Hayır. Katılımcının bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden kaynaklanan süreye ilişkin hakları ile varsa hak kazanma sürelerine ilişkin hakları aktarım yapılan şirkette aynen korunur. Emeklilik şirketimi değiştirirken ödemem gereken ek bir tutar olacak mı? Başka bir emeklilik şirketine aktarım durumunda, aktarım yapılacak şirkete giriş aidatı ödenmesi gerekmemektedir. Ancak katılımcının mevcut sözleşmesinde giriş aidatı ertelenmiş ise, bireysel emeklilik sisteminden ayrılma veya başka bir şirkete aktarım durumunda, sözleşmesinin bulunduğu şirket giriş aidatının ödenmemiş kısmını katılımcının bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin ana para kısmından indirebilecektir. Anaparanın kesintiyi karşılamaya yetmediği durumlarda, katılımcıdan giriş aidatı ayrıca tahsil edilebilir. Başka şirkete aktarım yaparken kredi kartımdan çekilen ancak henüz şirket hesaplarına intikal etmeyen (blokajdaki) katkı payı tutarım aktarım yapacağım şirkete aktarılacak mı? Hayır. Blokaj süresi dolmayan katkı payı ödemeleri ile ilgili provizyonlar iptal edilecektir. Başka şirkete aktarım işleminden önce bu hesaba ilişkin ileriye yönelik yapmış olduğum ödemeler varsa, bu ödemelerin durumu ne olacak? Aktarım yapmadan önce ileriye yönelik olarak yapılan ödemeler birikimlerle birlikte aktarılacaktır. Emeklilik şirketi başka şirkete aktarım talebimi hangi durumlarda yerine getirmeyebilir? Emeklilik şirketi, giriş aidatı borcunu tahsil edene kadar katılımcıların aktarım talebini yerine getirmeyebilir. Bu durumda şirket katılımcıya veya varsa sponsor kuruluşa aktarımın gerçekleştirilemeyeceğini yazılı olarak bildirir. Bireysel emeklilik sözleşmemi ve hesabımdaki birikimleri başka birine devredebilir miyim? Bireysel emeklilik sözleşmesi ve hesaptaki birikimleri başka birine devretmek mümkün değildir. Bireysel emeklilik hesabımdaki birikimlerimin bir kısmını başka bir şirkete aktarabilir miyim? Birikimlerde kısmi aktarım söz konusu değildir, aktarım ancak birikimlerin tamamını kapsayacak şekilde yapılabilir. Aynı veya farklı şirketlerdeki hesaplarımı birleştirebilir miyim? Hayır. Aynı veya farklı şirketlerdeki hesapların birleştirilebilmesi sadece emeklilik hakkının kullanılması esnasında emeklilik hakkının kullanılabilmesi için yapılabilmektedir. Bireysel emeklilik sisteminden ayrılmak için ne yapmalıyım? Sistemden ayrılmak için sözleşmenin bulunduğu şirkete başvurmak gerekmektedir. Şirket, ayrılma amacı ile yapılan başvurunun kendisine ulaştığı tarihten itibaren beş iş günü içinde, ayrılma bilgi formu, ayrılma talep formu ve hesap özetini katılımcıya gönderir. Katılımcının, ayrılma talep formunu imzalayarak faks veya posta ile şirkete göndermesi halinde, bireysel emeklilik hesabındaki birikim ve devlet katkısı hesabındaki varsa hak kazanılan tutarlar, formun şirkete ulaştığı tarihten itibaren yirmi iş günü içinde katılımcının belirttiği hesaba ödenir. Üç yıl önce sistemden ayrılmıştım. Yeni bir sözleşme akdetmem durumunda, önceki sisteme giriş tarihim geçerli olur mu? Hayır. Emeklilik sözleşmesini sona erdirmesi halinde katılımcı, sona erdirilen sözleşme bakımından bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden kaynaklanan süreye ilişkin haklarını kaybeder. Bireysel Emeklilik Sistemindeki birikimlerim haczedilebilir mi? Katılımcının sistemde bulunduğu ay sayısı ile haciz, rehin veya iflas tarihinde geçerli brüt asgari ücret tutarının çarpımına karşılık gelen birikim tutarı nafaka borçları hariç olmak üzere haczedilemez, rehnedilemez ve iflas masasına dahil edilemez. Örneğin, sistemde 36 aydır bulunmakta olan bir katılımcının 40.000 TL’lik birikime ulaştığı, haciz tarihinde aylık brüt asgari ücretin 978,60 TL olduğu varsayıldığında, bu katılımcının birikimlerinin 35.229,6 TL’lik (36 * 978,60 TL) bölümü haczedilemeyecektir. Bireysel Emeklilik Sisteminden emekli olarak birikimlerimle yıllık gelir sigortası yaptırdım. Düzenli olarak aylık almaktayım. Aylıklarım üzerine alacaklılarım tarafından haciz konulabilir mi? Bireysel emeklilik sisteminde emekli olanlara yapılan yıllık gelir sigortası çerçevesinde ödemelerinin, aylık ödemeye isabet eden miktarının aylık brüt asgari ücret tutarı kadar olan kısmı nafaka borçları hariç olmak üzere haczedilemez, rehnedilemez ve iflas masasına dahil edilemez. Örneğin, Bireysel Emeklilik Sisteminden emekli olan bir kişinin yıllık gelir sigortasından aylık 1.000 TL almakta olduğu, haciz tarihinde aylık brüt asgari ücretin 978,60 TL olduğu varsayıldığında, aylık olarak ödenen 1.000 TL’nin, 978,60 TL’si hacze konu edilemeyecektir. Bireysel Emeklilik Sisteminde birden fazla sözleşmem olduğunda haczedilemeyecek tutar nasıl hesaplanacak? Haczedilemeyecek tutar, katılımcının tüm hesaplarındaki toplam birikimi üzerinden hesaplanacaktır. Emeklilik şirketleri katılımcılara planları ve sözleşmeleri ile ilgili ne sıklıkta bilgilendirme yapacak? Şirket her hesap dönemini müteakip on iş günü içinde hesap bildirim cetveli ile birlikte emeklilik planında yer alan parametrelerdeki ve mevzuattaki önemli değişikliklere ilişkin bilgi notunu katılımcının tanımlı e-posta adresine veya faksına, bunlar yoksa posta adresine gönderir. Takvim yılının her üç aylık döneminde katılımcıya elektronik postayla ve şirketin WEB sitesi aracılığı ile yatırım araçlarına ilişkin genel bilgileri, finansal piyasalardaki güncel gelişmeleri, sunulan fonlara ilişkin yatırım ve performans bilgilerini, katılımcının maruz kalabileceği yatırım risk, ve diğer finansal riskleri içeren bilgilendirmede bulunulur. Ayrıca katılımcılar herhangi bir zamanda birikimlerine ilişkin bilgilere emeklilik şirketinin çağrı merkezi, WEB sitesi veya Takasbank aracılığı ile ulaşabilmektedirler. Emekliliğe hak kazanılmadan asgari iki yıl önce birikimin mali piyasalardaki risklerden daha az etkilenmesini sağlamak amacıyla katılımcının düşük risk düzeyine sahip fonlara geçişini sağlamak üzere katılımcıya öneride bulunur."